Başbakan Yardımcısı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu, 5 Haziran Dünya Çevre Günü dolayısıyla yayımladığı mesajda “Çevre ve doğanın dengesini korumak zorundayız” dedi.

Bakanlıktan verilen bilgiye göre Ataoğlu, mesajında, çevrenin önemine değinirken bakanlık olarak çevre ile ilgili yapılan çalışmalar hakkında da bilgiler verdi.

“Doğanın bize sunduğu bu eşsiz mirasa sahip çıkmak ve gelecek nesillere temiz bir çevre bırakmak hepimizin ortak sorumluluğudur. Çevre, hayatımızın vazgeçilmez bir parçasıdır. Her birimizin katkısı, ülkemizin daha temiz, daha yeşil ve daha yaşanabilir bir yer haline getirmekte kritik öneme sahiptir.” ifadelerine yer veren Ataoğlu, temiz hava soluyabilmek, doğal yaşamın tadını çıkarabilmek için çevre ve doğanın dengesini korumak zorunda olduklarını kaydetti.

 Çevre kirliliği, iklim değişikliği ve doğal kaynakların tükenmesi gibi ciddi sorunlarla karşı karşıya olduklarını belirten Ataoğlu, “Bu sebeple, bugün sadece çevreyi değil, aynı zamanda geleceğimizi korumak için harekete geçme zamanıdır. Her birimizin yapabileceği küçük değişiklikler büyük farklar yaratabilir. Atık yönetimine daha fazla dikkat etmek, enerjiyi verimli kullanmak, doğaya zarar vermeyen alternatifler bulmak ve çevreyi koruyan davranışlar sergilemek gibi adımlarla hep birlikte daha temiz bir çevre için çalışmalıyız.” dedi.

 “Çevresel değerlerin korunması önemli bir konu”

 Canlı yaşamı için hayati öneme sahip olan çevresel değerlerin korunmasının sadece bir güne veya bir haftaya indirgenemeyecek kadar önemli bir konu olduğuna dikkat çeken Ataoğlu, şöyle devam etti:

“5 Haziran Dünya Çevre Günü bizler için çevresel duyarlılığın gelişmesi konusunda bir hatırlatma niteliğinde olmakta, bu bağlamda bizler de çevrenin ve doğal kaynakların korunarak gelecek nesillere aktarılmasını tüm süreçlerimizde bütün politika alanlarımıza yansıtmamız gerekliliğini vurgulamaktadır.

Bu amaçla, Başbakan Yardımcılığı Turizm Kültür Gençlik ve Çevre Bakanlığı olarak ülkemizde yaşanan plastik kirliliğinin önlenmesi amacı ile 11 Ocak 2023 tarihinde ‘Tek Kullanımlık Plastik Ürünlerin Çevre Üzerindeki Etkisinin Azaltılmasına İlişkin Tüzüğü’ hazırladık, bahse konu Tüzük 11 Temmuz 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Bakanlığımıza bağlı Çevre Koruma Dairesi tek kullanımlık plastiklerle ilgili denetimlerine devam etmektedir.

Bakanlık olarak AB’nin çevre konularında yürütmekte olduğu çalışmaları yakından takip etmekteyiz. Çevrenin korunmasına ilişkin AB düzenlemelerine uyum, soluduğumuz havanın kalitesinin iyileştirilmesini, atıkların yeniden değerlendirilerek ekonomiye katkıda bulunmasını, kamuya açık ortamlarda gürültü kirliliğinin önüne geçilmesini sağlamakta, gelecek nesillerin daha sağlıklı bir ortamda yetişmesini güvence altına almaktadır.”

Hava Kalitesi Ölçüm İstasyonları’nın her gün rutin olarak kontrol edildiğini ve alınan verilerin merkezi bilgisayarda değerlendirildiğini belirten Ataoğlu, “AB finansmanı ile kurulan ‘Hava Kirliliği ve Yakıt Kalitesi Laboratuvarı’ hizmete alınmıştır. Laboratuvarda kömür analizi gerçekleştirilmekte olup, analizler sonucunda standartları sağlamayan kömürlerin ülkeye ithaline edilmesine onay verilmemektedir.” ifadelerini kullandı.

Hava Kirliliği ve Yakıt Kalitesi Laboratuvarı uygulamaları konusunda AB Kapasite Geliştirme Projesi’nin hayata geçirildiğini dile getiren Ataoğlu, proje kapsamında AB uzmanlarından eğitim alınmaya başlandığını kaydetti.

Ataoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Avrupa Birliği’ne yeni bir atık su laboratuvarı kurulmasına yönelik proje sunulmuştur. Proje kabul görmüştür. Bir adet yeni egzoz emisyon ölçüm cihazı satın alınmıştır Resmi Hizmet araçlarının motorlu taşıt egzoz emisyon denetimleri yapılmıştır.

Su kirliliğinin önlenmesi ve kontrolünün sağlanması amacıyla Sürekli Atıksu İzleme Sistemi’nin (SAİS) kurulması ile ilgili çalışmalar başlatılmış ve devam etmektedir. Ülkemizdeki atık su arıtma tesislerinin deşarjlarının çevrimiçi (online) izlenebilmesi için ‘Sürekli Atık Su İzleme Sistemi’ kurulması ile ilgili Bakanlığımızın ihalesi Merkezi İhale Komisyonu tarafından karara bağlanmış ve ilgili firma ile sözleşme imzalanmıştır. İhale kapsamında Sürekli Atık Su İzleme Sistemi’nin pilot kabini Bafra Atık Su Arıtma Tesisi’ne kurulmuştur. Çevre Koruma Dairesine gerekli olan ekipmanlar kurulmuş ve sistem çalışmaya başlanmıştır. Sistemin bakımı ihale kapsamında ilgili şirket tarafından yapılmaktadır. Yeni yönetmelik hazırlanarak 14 Aralık 2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Konuyla ilgili bilinen mevcut tesislere Aralık ayı sonunda yazı yazılmış ve bilgilendirme yapılmıştır. Yönetmeliğe göre mevcut tesisler 14 Mart 2023 tarihine kadar Dairemize başvuruda bulunarak deşarj izni almak zorundadır. Yapılan başvurular sonunda Dairemiz gerekli incelemeyi yapıp 11 otel kapsamından 8 i kurulumlarını gerçekleştirmiş ve deşarj izni verilmiştir. Sisteme bağlanan tesisler 7/24 izlenmektedir.

“Gerekli eğitimler verildi”

SAİS ile ilgili Yönetmeliğinin de yürürlüğe girmesi ile derin deşarj hatlarının 7/24 izlenmesine başlanacaktır. Kaçak hatların tespiti ile ilgili derin deşarj hatlarının profesyonel dalgıçlar yardımıyla deniz altında denetlenmesi ile ilgili çalışma yapılacaktır. Projenin SAİS kurulumlarından sonra Haziran 2024’te başlatılması ve aralık ayına kadar bitirilmesi hedeflenmektedir.

AB ile yürütülmekte olan ve atık sulardaki bazı parametrelerin anında ölçülmesini sağlayacak ekipmanların ihalesi tamamlanmıştır. Ekipmanlar ülkemize gelmiştir. Gerekli eğitimlerin bir ekipman dışında verilmiş ve geçici kabulü yapılmıştır. Temel ekipmanlar ayrıca Gazimağusa, Girne, Güzelyurt ve İskele birimlerine teslim edilmiştir. Şuanda saha ekiplerimiz bu cihazları kullanmaktadırlar. İkinci ekipman projesi AB’ye sunulmuş ve onay alınmıştır. Ekipmanların tesliminin 2024 yılı içerisinde tamamlanması öngörülmektedir. Böylece laboratuvar 2025 yılının ilk yarısında kullanılmaya başlanacaktır.

Sağlık Bakanlığı ile ortak yürütülen proje kapsamında İlaç ve Eczacılık Dairesi'nde, Bülent Ecevit  Rehabilitasyon Merkezi ile yanan Devlet Laboratuvarı Dairesi'nde  bekletilen son kullanma tarihi geçmiş ilaçların imhası Gürdağ  Entegre  Geri Dönüşüm Ltd. Şti Tesisinde imhası sağlanmıştır.

Çevrenin korunmasına yönelik önemli faktörlerden biri çevre eğitimidir.

Çevre bilincinin artırılmasına yönelik yapılan sunumlarda, atık piller, sıfır atık, çevrenin önemi, çevre kirliliği, geri dönüşüm konularında bilgilendirme yapılmıştır. Çevre eğitimi konusunda önümüzdeki eğitim yılında çalışmalarımız devam edecek olup, yine bakanlığımıza bağlı Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları ile çevre konusunda bir çocuk oyunu çıkarılması hedeflenmektedir.

Temiz Plaj Projesi, plajlar için yüzme suyu kalitesi, çevre yönetimi, çevre eğitimi ve can güvenliği konularında yüksek standartlara ulaşmak için yerel yönetimler ve plaj işletmelerini zorlamaktadır. Plajlar ve marinalar için Mavi Bayrak Programı, kar amacı gütmeyen uluslararası bir sivil toplum örgütü olan FEE (Foundation for Environmental Education-Uluslar arası Çevre Eğitim Vakfı) tarafından yürütülmektedir. Mavi Bayrak Programı ilk olarak 1985 yılında Fransa’da başlatılmıştır.1987 yılından bu yana Avrupa’da ve Güney Afrika’nın katıldığı yıl olan 2001 yılından bu yana ise Avrupa dışındaki ülkelerde de uygulanmaktadır. Günümüzde Mavi Bayrak sürekli sayısı artan katılımcı ülkeler ile gerçek anlamda küresel bir programa dönüşmüştür. Mavi Bayrak Programı, tatlı su ve deniz alanlarında sürdürülebilir kalkınmayı desteklemektedir. Program, yüzme suyu kalitesi, çevre yönetimi, çevre eğitimi ve can güvenliği konularında yüksek standartlara ulaşmak için yerel yönetimler ve plaj işletmelerini zorlamaktadır: Yıllar geçtikçe Mavi Bayrak, yerel, bölgesel ve ulusal düzeyde turizm ve çevre sektörlerini bir araya getiren çok saygın ve tanınmış bir eko etiket haline gelmiştir. Mavi Bayrak çevrenin ve plajı kullananların korunmasını öngördüğü kadar uluslararası turizm pazarında da büyük öneme sahiptir. Çünkü tatil yöreleri için tıpkı tesislerdeki yıldız sayısı gibi güvenli bir standart içermektedir.

Ancak ne yazı ki siyasi sorunlar nedeniyle Mavi Bayrak alamayan plajlarımıza Bakanlığımız öncülüğünde tamamı ile Mavi Bayrak standartlarına sahip “Temiz Plaj” ödülü verilmesi kararlaştırılmıştır. Böylece “Temiz Plaj” kriterlerine sahip plajlarımıza bu çevre ödülü verilecektir. “Temiz Plaj”, Mavi Bayrak’a benzer bir bayrak şeklinde olacaktır. Proje üzerinde çalışmalar devam etmektedir. 2024 yılı itibari pilot 3 bölgeden analizlerin düzenli alınmaya başlanması ile prosedür işleme konmuştur. Haziran 2024’te ilk bayrak verilmeye başlanacaktır.

Alo 123 Çevre Şikayet Hattı’mız, mesai saatleri dışında da hizmet vermeye devam etmekte olup, şikayetler anında soruşturma memurlarımız tarafından değerlendirmeye alınmaktadır. Çevre Koruma Dairesi WEB sayfası aktifleştirilmiştir. (www.cevrekorumadairesi.org)

Ülke genelinde denetimlerin daha etkin ve verimli yapılabilmesi amacı ile Polis Genel Müdürlüğü ile işbirliği yapılarak, var olan soruşturma memurlarına ek olarak 10 Çevre Koruma Dairesi personelline  soruşturma memurluğu eğitimi verilmiştir.

Bütün canlılara hayat bahşeden tabiat ve çevrenin öneminin bir kez daha yüksek sesle dile getirildiği bugün, gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için elimizden geleni yapmaya devam edeceğiz. Dünya Çevre Günü vesilesiyle, hep birlikte daha yeşil ve sürdürülebilir bir gelecek için herkesi çaba göstermeye davet ediyorum.”